Ίσως να είμαστε περισσότερο εξοικειωμένοι με την μελαγχολία που παρατηρείται σε πολλούς από εμάς κατά την διάρκεια των εορτών, όμως δεν είναι καθόλου σπάνιο να μας καταβάλλουν συναισθήματα μελαγχολίας, άγχους, απογοήτευσης ή ενοχών και αμέσως μετά το πέρας τους, με την επιστροφή μας στην καθημερινότητα.
Καταρχάς ας δούμε συνοπτικά κάποιους από τους βασικούς λόγους που συντελούν στην «μετά- εορτών» μελαγχολία.
Ένας συχνός παράγοντας, είναι το ότι ίσως έχουμε θέσει, υποσυνείδητα ή μη, υψηλές προσδοκίες ως προ το πώς θα θέλαμε «ιδανικά» να περάσουμε τις γιορτές. Για κάποιους αυτό ίσως να σήμαινε να αφιέρωναν περισσότερο χρόνο στον εαυτό τους, για άλλους να αφιέρωναν περισσότερο χρόνο στην οικογένεια, σε φίλους και γνωστούς και για άλλους σε δραστηριότητες που αγαπούν. Καθώς ο χρόνος κυλά γρήγορα, έτσι και οι γιορτές τελειώνουν χωρίς πάντα να εκπληρώσουμε όσα φανταστήκαμε ή με τον τρόπο που τα φανταστήκαμε. Ας μην ξεχνάμε και τα απρόβλεπτα γεγονότα που μας ανάγκασαν να θέσουμε τα θέλω μας σε δεύτερη μοίρα!
Για κάποιους άλλους ο χρόνος που πέρασαν με αγαπημένα τους πρόσωπα ενίσχυσε το αίσθημα του «ανήκειν» ικανοποιώντας έτσι την σχετική ανάγκη του ατόμου που επισήμανε ο Μάσλοου, να είναι μέλος μιας ομάδας, πράγμα που στην καθημερινότητα και με τις αλλεπάλληλες υποχρεώσεις της, να ικανοποιείται, συνήθως, σε πολύ μικρότερο βαθμό.
Επιπρόσθετα, υπάρχουν και αυτοί που μέσα από την διακοπή της ρουτίνας βρήκαν την ευκαιρία να «αποδράσουν» από μια καθημερινότητα που δεν τους γεμίζει, είτε λόγω ενός επαγγέλματος που δεν τους αντιπροσωπεύει, είτε για άλλους λόγους.
‘Ίσως πάλι η επιστροφή μας στην καθημερινότητα να μας φέρνει αντιμέτωπούς με την ωμή πραγματικότητα της ανθρώπινης διάστασης, αφού ναι μεν όλα αρχίζουν, αλλά κάπως, κάπου, κάποτε, τελειώνουν.
Αν είσαι λοιπόν ένας από αυτούς που η μελαγχολία μετά το πέρας των γιορτών σου έχει αφήσει το στίγμα της, υπάρχουν αρκετά που θα μπορούσες να κάνεις για να την υπερνικήσεις.
Καταρχάς τα συναισθήματα αυτά είναι συνήθως πρόσκαιρα και χαμηλής έντασης. Βλέποντας τα ως τέτοια, σου δίνεται η ευκαιρία να αποστασιοποιηθείς από αυτά, να τα αποδεχτείς και να τα δεις σιγά-σιγά να υποχωρούν.
Επιπρόσθετα, καλό είναι να επιλέξεις μια διαφορική οπτική γωνία, όπως το να συνειδητοποιήσεις ότι δεν είναι όλα στη ζωή ασπρόμαυρα. Μπορεί να υπήρξαν όντως και οι λιγότερο θετικές στιγμές κατά τη διάρκεια των εορτών, όμως θα υπήρξαν σίγουρα και θετικές. Αυτό που χρειάζεται είναι να μετακινήσεις τον μεγεθυντικό σου φακό από τα αρνητικά και να αρχίσεις να επικεντρώνεσαι και να εκτιμάς και όσα θετικά συνέβησαν. Άλλωστε οι γιορτές δεν είναι και αυτές, παρά μια μικρογραφία της ζωής η οποία εμπεριέχει τόσο ευχάριστες, όσο και λιγότερο ευχάριστες στιγμές.
Έχε υπ’ όψιν ότι χρειάζεται μια μικρή μεταβατική περίοδος ώστε να επανενταχτείς πλήρως στην καθημερινότητα σου. Θέσε προτεραιότητες και μην βάζεις υπεράνθρωπες προσδοκίες στον εαυτό σου ώστε να καλύψεις όλη τη δουλειά που άφησες πίσω, σε μία μέρα!
Επιπρόσθετα, όπως και όλα τα συναισθήματα, έτσι και η μελαγχολία ίσως να θέλει να σου πει κάτι. Είναι ίσως η στιγμή να γίνεις ποιο ευέλικτος ώστε αντί να ακολουθείς μια αυστηρή ρουτίνα, να θέσεις νέους στόχους και να εντάξεις νέες δραστηριότητες στην καθημερινότητα σου. Κάνε μια λίστα με τα πρέπει και τα θέλω σου και άρχισε να πραγματοποιήσεις και να αφιερώνεις χρόνο και στα δεύτερα. Γιατί για να είσαι επαρκής στη δουλειά ή στις οικογενειακές σου υποχρεώσεις, επιβάλλεται πρωτίστως, να είσαι εσωτερικά καλά.
Άρχισε να θέτεις ένα υγιές και ισορροπημένο τρόπο ζωής, πράγμα που θα βελτιώσει τη διάθεση σου, που να περιλαμβάνει υγιεινή διατροφή, επαρκή ξεκούραση και άσκηση η οποία θα σε ενισχύσει με ενδορφίνες οι οποίες δρουν ως φυσικό αντικαταθλιπτικό.
Κάνε μικρά διαλείμματα. Εξασκήσου στην τεχνική της κατευθυνόμενης ονειροπόλησης στη οποία δημιουργείς νοερά το δικό σου μέρος «απόδρασης» εντάσσοντας σε αυτό τις αισθήσεις σου. Για παράδειγμα φαντάσου ότι βρίσκεσαι σε ένα όμορφο νησί, όπου βλέπεις το απέραντο γαλάζιο της θάλασσας να απλώνεται μπροστά σου, ακούς τον ήχο των κυμάτων, γεύεσαι ένα δροσιστικό κοκτέιλ και αισθάνεσαι τις ακτίνες του ήλιου να ζεσταίνουν το σώμα σου. Απεικονίσεις Τομογραφιών Εκπομπής Ποζιτρονίων έχουν δείξει ότι το μυαλό εν ώρα διαλογισμού κυριολεκτικά αλλάζει, με τις περισσότερο «συναισθηματικές» περιοχές του εγκεφάλου να ρυθμίζονται.
Εάν πάλι παρατηρήσεις ότι η επανένταξη σου στην καθημερινότητα είναι πολύ επίπονη ίσως οι γιορτές δεν ήταν για σένα παρά ένα διάλειμμα από μια ζωή που δεν σε ευχαριστεί. Σε αυτή την περίπτωση, μην διστάσεις να ζητήσεις τη βοήθεια του ειδικού ψυχικής υγείας ο οποίος θα σε βοηθήσει να την επαναπροσδιορίσεις.
Τέλος, αναλογίσου αν δεν υπήρχε η καθημερινότητα πώς θα ήσουν σε θέση να εκτιμήσεις τα διαλείμματα από αυτήν; Και ακόμα πώς θα ήταν η ζωή σου αν χαρακτηριζόταν από μια ατέρμονη περίοδο εορτών;
Και τώρα, πίσω στις δουλειές μας.